Matt Murphy ve Aalia Farzan | BBC News
Afganistan’da Taliban geçen yıl iktidarı ele geçirdikten sonra birinci sefer halka açık bir alanda idam cezası uyguladı. Taliban sözcüsü, Tajmir isimli bir adamın cinayet işlediğini itiraf etmesi üzerine, ülkenin batısındaki Ferah vilayetinde idam edildiğini açıkladı. Sözcü, cinayet kurbanının babasının hükümlüyü üç sefer vurarak infaz ettiğini duyurdu.
Aralarında bakanların da bulunduğu onlarca Taliban yetkilisi idam sırasında hazır bulundu.
İdam haberi, Taliban’ın yargıçlara Şeriat maddelerini uygulamaları talimatının akabinde geldi.
Taliban başkanı Haybetullah Ahundzade, geçen ay yargıçlara, halka açık idam, uzuv kesme ve taşlama (recim) da dahil olacak tipten ceza vermeleri tarafında buyruk çıkarmıştı.
Ancak Taliban şimdi bu cezaların hangi hatalara uygulanacağına dair kabahat tariflerini yapmadı.
Taliban geçen yıl Ağustos ayında iktidarı yine ele geçirdiğinde, 1996-2001 yılları ortasındaki birinci iktidar periyodunda uyguladığı katı kuralları yumuşatacağı vaadinde bulunmuştu.
Taliban’ın Çarşamba günü yapıldığını açıkladığı idam, kümenin Şeriat maddelerine geri dönüşü olarak yorumlanıyor.
Geçen ay Lovgar vilayetinde 10’dan fazla bireye kalabalık bir stadyumda kırbaçlama cezası uygulanmıştı.
Bu sefer de Taliban idamın uygulandığını birinci sefer açıkladı.
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, idama birçok Yüksek Mahkeme yargıcının ve askeri işçinin yanı sıra adalet, dışişleri ve içişleri bakanları da dahil olmak üzere kimi bakanların katıldığını, fakat Başbakan Hasan Akhund’un yer almadığını söyledi.
Taliban, idam edilen kişinin ismini Gulam Sarvar oğlu Tajmir olarak açıkladı ve beş yıl evvel Herat vilayetinde Mustafa isimli bir adamı bıçakladığından ötürü bu cezayı aldığını duyurdu.
İdamdan evvel duyuru yapılarak “tüm vatandaşlardan stadyumda idamı izlemeye katılmaları” istendi.
Öldürülen adamın annesi, BBC’ye verdiği demeçte, Taliban önderlerinin kendisinden hatalı kişiyi affetmesini istediklerini fakat kendisinin idamda ısrar ettiğini söyledi.
“Taliban geldi ve benden bu kafiri affetmem için yalvardı. Allah aşkına affetmemi istedi. Lakin ben bu adamın idam edilmesi ve oğluma yaptığı üzere gömülmesi gerektiğini söyledim.
“Bu diğerlerine ders olabilir. İdam edilmezse yeniden cürüm işler.”
Taliban 1996-2001 yılları ortasındaki birinci iktidarında, cezaları Kabil’deki stadyumda kamuya açık bir formda uygulamakla eleştirilmişti.
Taliban, bayanlara yönelik baskıların tekrarlanmayacağı vaadinde de bulunmuş; lakin iktidarı aldıktan sonra bayanların birçok özgürlüğü engellenmiş ve hak talebinde bulunan bayanlara şiddet uygulanmıştı.
Taliban hükümeti şimdi hiçbir ülke tarafından resmen tanınmadı ve kız öğrencilerin ortaokula gitmesine müsaade vermemesi nedeniyle Dünya Bankası 600 milyon dolarlık paketi geri çekmişti.
ABD de Afganistan Merkez Bankası’nın dünyanın birçok ülkesindeki milyarlarca dolarlık rezervini dondurmuştu.