Canan Karatay, 2016’da katıldığı yaklaşık 5 saat süren bir televizyon programında, beslenmenin kıymeti, depresyonla beslenme ortasındaki alaka hususlarına değindi, ilaç şirketlerinin ticari telaşla hareket ettiğine, antidepresanlarla memnun olunamayacağına lakin sağlıklı beslenmeyle keyifli olunabileceğine dair iletiler veren Prof. Dr. Canan Karatay hakkında İstanbul Tabip Odası Onur Kurulu, disiplin soruşturması başlattı. Soruşturma sonunda Karatay’a 1325 lira para cezası verildi. Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Şurası da kararı onadı.
Karatay’ın, ceza kararının iptali istemiyle açtığı dava Ankara 13. Yönetim Mahkemesince, yaptığı istinaf başvurusu da bölge yönetim mahkemesince reddedildi. Bunun üzerine Karatay, Anayasa Mahkemesine hak ihlali argümanıyla ferdî müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 26’ncı unsurunda teminat altına alınan tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti ve Karatay’a 18 bin lira manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı. Ayrıyeten, yine yargılama yapılmak üzere kararın Ankara 13. Yönetim Mahkemesine gönderilmesini kararlaştırdı. Karatay’ın haklı bulunduğu karar, Resmi Gazete’de yayımlandı.
KARARIN GEREKÇESİ
Anayasa Mahkemesinin kararında, Anayasa’nın 26’ncı unsuruna nazaran herkesin söz özgürlüğünün bulunduğu, bunun fakat kanunda belirtilen koşullarda sonlandırılabileceği, Karatay’ın açıklamaları nedeniyle cezalandırılmasının da söz özgürlüğüne müdahale manası taşıdığı kaydedildi.
Karatay’ın, şahısların sıhhati için tehlikeli olabilecek yanlış bilgileri tabip sorumluluğuna uygun olmayacak biçim ve yollarla yaydığı gerekçesiyle cezalandırıldığı aktarılan kararda, “Hiç elbet yanlış bilgilerin yönetilmesi de sıhhat siyasetlerinin temelli bir kesimini oluşturmaktadır. Lakin bunu yaparken devlet, tabir özgürlüğüne de hürmet göstermelidir.” değerlendirmesi yer aldı.
Verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada mahallî mahkemenin, Karatay’ın açıklamalarının halk sıhhatine nasıl bir ziyan verdiğine dair değerlendirmenin yer almadığı belirtilen kararda, kardiyoloji ve iç hastalıkları uzmanı Karatay’ın Türkiye’nin bilinen akademisyen ve bilim insanlarından olduğu ve tıp alanında yaşanan gelişmelerin müracaatçının ilgi alanında bulunduğu vurgusu yapıldı.
Başvurucu Karatay’ın, kendi bakış açısından gerçek beslenmenin bireylerin ruh sıhhatini olumlu olarak etkilediğini herkesin anlayabileceği bir lisanda anlattığı belirtilen kararda, “Başvurucunun kimi sözlerinin meslektaşlarını eleştirdiği hatta abartıya kaçtığı kabul edilse bile bir bilim beşerinin yerine kendini koyup aşikâr bir durumda kullanılacak tabir halinin ne olacağını belirlemek yargı mercilerinin misyonu olmamalıdır” tespiti yer aldı.
Bilim insanlarının ve akademisyenlerin her söylediğinin mutlak manada gerçek olduğunun söylenemeyeceği, bununla bir arada birbirlerinden farklı, alternatif bakış açılarının herkes için daha gerçek düşünme imkanı yarattığı söz edilen kararda, “Başvurucuya disiplin cezası verilmesi ile Anayasa’nın 26’ncı hususunda müdafaa altında olan tabir özgürlüğüne yapılan müdahalenin daha ağır basan bir toplumsal gereksinime karşılık gelmediği üzere orantılı da olmadığı sonucuna varılmıştır” tespiti yer aldı.
Prof. Dr. Canan Karatay, daha evvel de “şeker yükleme testlerine” ait tıbbi içerikli açıklamalar yapmış, bu nedenle 15 gün süreksiz olarak meslekten alıkoyma cezası almış, Anayasa Mahkemesi bu ceza istikametinden de söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti.
SONER YALÇIN YAZMIŞTI
Odatv imtiyaz sahibi ve Gazeteci- Muharrir Soner Yalçın, “Kara Kutu” kitabında, AstraZeneca ve Pfizer firmalarının uzmanlara para vererek ilaçlarını nasıl piyasaya sürdüğünü ve reklamını yaptığını yazmıştı.
AstraZeneca’nın piyasaya sürdüğü psikiyatri ilacı sebebiyle birçok kişinin tip-2 diyabet hastalığına yakalandığını kaleme alan Soner yalçın, firmanın bu sebepten ötürü 647 milyon dolar tazminat ödediğini söz etmişti.
Soner Yalçın, Pfizer firmasının epilepsi ilacını, huysuz bacak sendromu için pazarladığını ve bu biçimde kamu sıhhatini hiçe sayarak fazladan kâr ettiğini vurguladı.
İlginizi çekebilecek haberler:
- Bu bir Kara Kutu haberidir: Türk ilaç şirketleri neden satılıyor
- Çünkü ilaç şirketleri…
- ABD’den itiraf: Aşı engellemiyor… Bu bir Kara Kutu haberidir
- mRNA itirafı… Resmen kabul etti: Hatırlatma dozu uyarısı